Dietrich Bonhoeffer

Theoloog - Christen - Tijdgenoot

Laatst bijgewerkt op:

18 januari 2024

16:54

Home English Intro Page Agenda Archief Foto's 't Werkgezelschap Links Literatuur Verslagen BWN
                         Werken van Bonhoeffer, Nederlandstalig
Op deze pagina zijn werken van Bonhoeffer verzameld, sommigen voorzien van een korte inleiding:

          Dietrich Bonhoeffer, Navolging en Brevier       opnieuw uitgegeven (2002).
Begin jaren zestig maakten velen kennis met de Duitse theoloog Dietrich Bonhoeffer via de Nederlandse uitgave van zijn werk bij Ten Have. Na vele herdrukken zijn de Carillon-pockets van weleer (Navolging) dit jaar opnieuw verschenen. Bij dezelfde uitgever, in een gebonden editie en met een fraai kleuromslag. De heruitgave van Bonhoeffer bewijst hoezeer deze veel bestudeerde theoloog uit de vorige eeuw tot de verbeelding blijft spreken.

 

      Dietrich Bonhoeffer, Navolging
Ten Have, Baarn.
 

     Schrijven over de navolging van Jezus is een uiterst hachelijke zaak. Daarvan was Bonhoeffer zich heel sterk bewust. Het gebod van Jezus is hard, onmenselijk hard, voor wie zich er tegen verzet, maar zacht voor wie zich er gewillig aan overgeeft. Navolging heeft dan ook niets te maken met krachtsprestaties van de ziel. Dat is er dikwijls van gemaakt in een christendom waarin de genade een leerstuk was geworden, het geloof een systeem en het menselijk gedrag een kwestie was van gebod op gebod en regel op regel. Jezus vraagt niet het onmogelijke of onmenselijke: zijn gebod wil nooit leven vernietigen, maar leven bewaren, sterken, genezen.

 

 

· Dietrich Bonhoeffer, Bidden met de Psalmen  56 pagina’s (2000)

Jongbloed; met levensbeschrijving door Eberhard Bethge. Een inspirerend boek, zeer geschikt voor persoonlijke overdenking. Het is ook uitermate geschikt als geschenk. Bonhoeffer onderkent in de Psalmen de volgende thema’s als gebedsonderwerp: De schepping, de wet, de Messias, de kerk, de schuld, het lijden, de vijanden en het einde.Bidden met de Psalmen is de laatste publicatie die door Bonhoeffer zelf persklaar is gemaakt.  

 


 Dietrich Bonhoeffer,Verzet en overgave; brieven uit de gevangenis 
343 pagina's (1995), Ten Have Baarn. ISBN 90 259 4009 9 

      Een indrukwekkend document over de strijd van de mens die weigert zijn situatie te ondergaan als lot, die denkend en analyserend zijn weg zoekt tussen halsstarrig verzet en laffe overgave. Bonhoeffer wint die strijd en bereikt een geestelijke vrijheid die hem in staat stelt te leven voor anderen. Met de ernst en de scherpte van een ter door veroordeelde denkt hij na over de toekomst van de mensen en met name de christenen, over de mondigheid van de mens, over een a-religieus christendom en de plaats van de kerk in de wereld. 
  Dietrich Bonhoeffer, Christologie 
104 pagina's (1982), Ten Have Baarn; met een nawoord van Eberhard Bethge en Otto Dudzus. ISBN 90 259 42310 5 
Een leer over Christus begint met zwijgen. Over Christus spreken betekent zwijgen. Over Christus zwijgen betekent spreken. Als de kerk op de juiste manier spreekt door op de juiste manier te zwijgen, dan verkondigt ze Christus. Deze christologie gaat terug op de voordrachten, elk twee uren durend, die Dietrich Bonhoeffer in het zomersemester van 1933 gehouden heeft aan de universiteit van Berlijn ( in het geheel 18 uren). Zijn manuscript is verloren gegaan. De hier aangeboden tekst is gereconstrueerd door Eberhardt Bethge uit de aantekeningen van studenten die de voordrachten bijwoonden: Hilde Enterlein (later mevrouw Schönherr) , Klara Hunsche, Hartmut Gadow, Gerhard Riemer, Wolf-Dieter Zimmermann en Otto Dudzus.
 Dietrich Bonhoeffer, Leven met elkander. Uit het leven van de kerk.
115 pagina's (1999), Boekencentrum, Zoetermeer. ISBN 90 239 0119 3
Op de omslag staat: "Bonhoeffer gaat in op de gemeenschapsbeoefening tussen christenen. Deze gemeenschap verschilt volgens de auteur wezenlijk van allee andere gemeenschappen, omdat zij geestelijk is, dat is: tot stand gebracht door de Heilige Geest. Achtereenvolgens bespreekt de auteur de aard en de noodzaak van de gemeenschap, de dagelijkse gemeenschap, persoonlijke meditatie en gebed, de samenkomst van de gemeente, het avondmaal en de biecht. Hij weet daarbij steeds de bijbelse gegevens ongekunsteld te verbinden met praktische aanwijzingen."
Dietrich Bonhoeffer, Maria von Wedemeyer: Bruidsbrieven uit de cel 1943 - 1945 
290 pagina's (1995), J.J.Groen en zoon Leiden. ISBN 90 503 0495 8, verzorgd door Ruth-Alice von Bismarck en Ulrich Kabitz, met een nawoord van Eberhard Bethge. 
"Ik wordt niet ouder dan zevenendertig jaar", vertrouwde Dietrich Bonhoeffer eens een student toe. Tijdens zijn zevenendertigste jaar ontmoet hij de vrouw met wie hij wil trouwen. In de drie jaren die dan volgen worden zijn werk en leven voltooid. Welk aandeel heeft het meisje, dat voor hem kiest, daarin? Bijna vijftien jaar na het overlijden van Maria von Wedemeyer (1977), mocht haar nalatenschap aan de openbaarheid worden prijsgegeven. "Alleen al haar waarde als chronologische en biografische completering van de brieven en documenten....." (Bethge) maken het lezen van dit boek tot een opwindende gebeurtenis. 
 Bonhoeffer Brevier,  samengesteld door Otto Dudzus.
520 pagina’s (1998) , Ten Have Amsterdam. ISBN 90 259 4768 9
Een dagboek vol teksten ontleend aan "Schöpfung und Fall", "Navolging", "Leven in gemeenschap", "Verzoeking", "Ethik" en "Verzet en Overgave", verder aan zijn preken, een helaas onvoltooid gebleven exegese van Psalm 119, opstellen, voordrachten en brieven. 
Een brevier is anders dan een bijbels dagboek. Het is minder streng van opzet, maar meer omvattend, en gevarieerd in zijn mogelijkheden. 
Dit brevier wil het niet het lezen van Bonhoeffers verschillende boeken of van zijn gehele werk vervangen. Daartoe wil het juist stimuleren. 
 Dietrich Bonhoeffer: Een woord voor elke dag, samengesteld door Manfred Weber met een woord vooraf door Frits de Lange.  142 pagina's (1995, momenteel in herdruk), Ten Have Baarn. ISBN 90 259 4618 6 
Een dagboekje met teksten van Bonhoeffer die stammen uit verschillende boeken, meditaties en preken van hem.  Wie ze ter meditatie leest - en daartoe worden ze aangeboden - merkt dat Bonhoeffers woorden vaak een verscholen, onvermoede rijkdom bezitten, die zich eerst prijsgeeft na aanhoudende overweging en zorgvuldig proeven
© 2016  Dutch Language Section of The International Bonhoeffer Society